COCREATIE WERKVELD
TOEKOMST
THEMA 1
Blik op de toekomst
Algemene inzichten vanuit deze eerste systeembrede analyse
Bij duurzame cocreatie is het van belang voor alle partners afzonderlijk en voor het samenwerkingsverband meerwaarde te creëren. In tijden van krapte op de arbeidsmarkt vormt de gelegenheid om high potentials binnen de opleidingen snel te leren kennen een voor de hand liggende meerwaarde voor het werkveld. Maar ook in andere omstandigheden blijft samenwerking en cocreatie belangrijk. De zoektocht naar meerwaarde – ook voor het werkveld – moet daarom verder gaan dan het evidente.
Door organisaties uit het werkveld actief te bevragen over urgenties waarmee zij geconfronteerd worden, kunnen hogeronderwijsinstellingen leerkansen op het spoor komen waarbij werkveld en studenten gelijkwaardige participanten kunnen zijn aan een cocreatief proces, in functie van een gedeeld doel. Vroeger zagen we het werkveld minder in die rol en fungeerde het vooral als adviseur van de instelling/een opleiding (bijvoorbeeld in een adviesraad), of cocreator met de instelling/de opleiding.
Bij cocreatie met een partner uit het werkveld overstijgt men het werken in opdracht, de vraag naar een concreet product of het voldoen aan een vooraf geformuleerde maatschappelijke nood. De oorspronkelijke vraag is een soort vertrekpunt voor een verder onderzoek in een samenwerking buiten de begane paden. Dit onderzoek leidt dikwijls tot een nieuwe vraag die verrassend is voor de partner uit het werkveld waardoor deze samenwerking in cocreatie hen meer brengt dan verwacht. De creativiteit van beide partners wordt aangesproken door grondig onderzoek naar hoe elkaar aanvullende expertise tot meer en nieuwe resultaten (processen, producten, inzichten) leidt dan wanneer elke partner afzonderlijk dit traject zou lopen: het geheel is meer dan de som van de delen. Dit geldt niet alleen voor de academische opleidingen waar onderzoek en de onderzoeksgerelateerde competenties een belangrijk deel van de leerresultaten vormen, maar net zo goed voor professioneel gerichte opleidingen. Het gericht inzetten van methodieken als design thinking ondersteunt dit proces.
Uit de gedeelde praktijken en ervaringen blijkt dat cocreatie met het werkveld voor hogescholen een steeds grotere rol inneemt als kritieke succesfactor voor kwaliteitsvol onderwijs. Samenwerking met het werkveld zit in het DNA van hogeschoolopleidingen. Traditioneel beschikken opleidingen over een goed uitgebouwd netwerk voor stages, gastdocenten, bedrijfsbezoeken… Maar de samenwerking gaat steeds verder en neemt ook nieuwe vormen aan waardoor we van echte cocreatie kunnen spreken. Studenten, opleidingen, docenten, onderzoekers, werkveld komen hier sterker uit. De successen van deze goede praktijken zullen wellicht ook andere opleidingen overtuigen om zelf de stap te zetten en op zoek te gaan naar nieuwe vormen van (verregaande) samenwerking.
Wat samenhangt met deze evolutie is dat cocreatie met het werkveld, meer dan vroeger, voor een hogeronderwijsinstelling ook tot doel kan hebben om studenten VUCA-competenties te laten verwerven, en meer bepaald het kunnen cocreëren an sich.