De achtergrond

Door de invoering van het leenstelsel in 2015 kwam geld beschikbaar om te investeren in het onderwijs: de zogenoemde studievoorschotmiddelen. In het regeerakkoord ‘Vertrouwen in de Toekomst’ (2017) is aangegeven dat dat geld wordt gekoppeld aan ‘kwaliteitsafspraken op instellingsniveau’. Hoe de kwaliteit in het hoger onderwijs verbeterd moet worden, is vastgelegd in een akkoord tussen het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap met de Vereniging Hogescholen (VH), Vereniging van Universiteiten (VSNU) en de studentenorganisaties Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) en Landelijke Studenten Vakbond (LSVb).


Hogescholen en universiteiten maken ieder voor zich, samen met hun studenten en docenten, een plan voor kwaliteitsverbeteringen. Wel moeten de plannen gaan over een of meer van de volgende 6 thema’s:


  • Intensiever en kleinschalig onderwijs (onderwijsintensiteit).
  • Meer en betere begeleiding van studenten.
  • Studiesucces, waaronder doorstroom, toegankelijkheid en gelijke kansen.
  • Onderwijsdifferentiatie, waaronder talentontwikkeling binnen en buiten de studie.
  • Passende en goede onderwijsfaciliteiten.
  • Verdere professionalisering van docenten (docentkwaliteit).


Verder is afgesproken dat de medezeggenschap van de hogeschool of universiteit betrokken is bij het maken van de plannen, dat er een meerjarenbegroting met de besteding van het geld is en dat de medezeggenschap met de plannen en de besteding van de middelen instemt.


De kwaliteitsafspraken bieden instellingen ruimte om eigen keuzes te maken op het terrein van verbetering van onderwijskwaliteit. Vanaf 2019 laten hogescholen en universiteiten elk jaar zien wat ze met het geld hebben gedaan. Deze informatie staat in het jaarverslag van de instelling. De centrale medezeggenschap mag ook naast het jaarverslag zelf een beschrijving geven van de stand van zaken.


De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) beoordeelt de plannen en de uitvoering daarvan en adviseert daarover aan de minister van OCW. Meer over de beoordeling en besluitvorming over de verschillende plannen van de instellingen vindt u op de webpagina’s van de NVAO en het ministerie van OCW.


Afgesproken is dat de NVAO een landelijk beeld opmaakt waaruit blijkt wat de kwaliteitsafspraken betekenen voor de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs en wat de voortgang van de afspraken is. Dit beeld baseert de NVAO op de eerste versies van de plannen en de start van de uitvoering daarvan.


Hieronder vindt u dit beeld waarbij eerst een indruk wordt gegeven op welke thema’s hogescholen of universiteiten plannen voor kwaliteitsverbetering hebben gemaakt. Daarna volgt voor elk van de criteria, uit het protocol dat is gebruikt voor de beoordeling van de plannen, een beeld hoe de plannen hieraan voldeden.